5510 sayılı kanunda düzenlenen yeni borçlanmalar

Kamuoyunda Yapılandırma Kanunu olarak isimlendirilen 6111 sayılı Torba Kanunun, 5510 sayılı Reform Yasasının aksayan yönlerini düzelten isabetli düzenlemeler içerdiğini geçen hafta ifade etmiş ve sizlere yeni düzenlemeler hakkında bilgiler sunacağımı belirtmiştim. Bu hafta 6111 sayılı Kanunla 5510 sayılı Reform Yasasına eklenen yeni hizmet borçlanma biçimlerini anlatacağım…

5510 sayılı Kanunun hizmet borçlanmalarını düzenleyen 41. maddesinde yapılan yeni değişikliğe göre, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı her derece ve türdeki örgün ve yaygın eğitim kurumlarında ek ders ücreti karşılığında uzman ve usta öğretici olarak çalıştırılanlar, çalışmalarını milli eğitim müdürlüklerinden alacakları belgelerle ispat etmeleri şartıyla 25 Şubat 2011 tarihinden önceki çalışmalarından dolayı ay içinde 30 günden eksik kalan sürelerini borçlanabilecek. Sigortalı ölmüş ve yapılacak bu borçlanma sonucu hak sahiplerine aylık bağlanabilecek ise borçlanmayı hak sahipleri (eş, çocuk vb.) yapabilecek. Bu süreler 4/a kapsamında sigortalı sayılacak. Yasa koyucunun burada borçlanılan sürelerin 4/a kapsamında sayılacağını belirtmesi çok isabetli olmuş ki; aynı düzenlemenin ben doğum borçlanmaları için de yapılması gerektiğini düşünüyorum.

Örneğin; 1 Ocak 2001 ila 30 Aralık 2004 tarihleri arasında halk eğitim merkezinde usta öğretici olarak çalışan nakış öğretmeni Ayşe Hanım adına bu sürelerde 300 gün prim ödenmişse, Ayşe Hanım eksik kalan 1440-300=1140 günü borçlanabilecek. Borçlandığı bu süreler 4/a kapsamında (eski SSK) hizmet olarak değerlendirilecek.

6111 sayılı Kanunun yayınlandığı 25 Şubat 2011 tarihinden sonraki sürelere ilişkin olmak üzere, kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalılar, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik kalan sürelerini borçlanabilecek. Bu nitelikteki borçlanmalar 4/a kapsamında hizmet olarak değerlendirilecek. Borçlanmanın 4/a kapsamında sigortalılık sayılması çok isabetli olmakla birlikte borçlanma yapılabilecek sürenin kısmi süreli çalışma biçimini getiren 4857 sayılı İş Kanunu’nun yürürlük tarihi olan 10 Haziran 2003 tarihinden sonraki süreleri değil de, 25 Şubat 2011 tarihinden sonraki süreleri kapsaması isabetli olmamış.

Örneğin; 1 Ocak 2011 ila 31 Aralık 2011 tarihleri arasında ay içinde 15 gün çalışmak üzere kısmi süreli çalışma sözleşmesi imzalayan sigortalı Ahmet Bey, 6111 sayılı Kanunun yayınlandığı 25 Şubat 2011 tarihinden sonraki aylara ait eksik kalan 15 günlük süreleri borçlanma yoluyla 30 güne tamamlayabilecek. Üstelik bu sürseler 4/a kapsamında sigortalılık sayılacak.

Burada özellikle bir konu hakkında sizlere bilgi vermek istiyorum. Ay içinde 30 günden az çalışan veya tam gün çalışmayanların, isteğe bağlı sigortaya müracaat etmeleri halinde kalan sürelerini isteğe bağlı sigortaya prim ödeyerek 30 güne tamamlayabilmeleri mümkün. Üstelik 25 Şubat 2011 tarihinden itibaren ay içinde 30 günden az çalışan sigortalıların isteğe bağlı sigortalılık statüleri 4/a kapsamında değerlendirecek ki; bu sürelerin daha önce 4/b kapsamında değerlendirildiği dikkate alındığında değişikliği isabetli bulduğumu belirtmek isterim.

Bu düzenlemeleri bir bütün olarak değerlendirdiğimde yasa koyucu olan Yüce Meclis’imizin 5510 sayılı Reform Yasasının aksayan yönlerine neşter vurduğunu ve bu düzenlemelerin çok yerinde olduğunu, daha önce akademisyenlerce de bu değişikliklerin önerildiğini belirtmek isterim…